Ẩn Hoa 2
13/10/2020Bộ sưu tập Ẩn Hoa 2 của Nguyễn Thị Châu Giang là bức thư tình bằng hình ảnh gửi đến những người phụ nữ Việt Nam và sự gắn bó đặc biệt giữa “những người bà, người mẹ, chị em gái, con gái, cô, dì, mợ, bạn gái.” Loạt tranh bao gồm hai mươi hai tác phẩm đem đến cái nhìn thân thương và dịu dàng về mối quan hệ giữa những người phụ nữ Việt Nam đã nuôi dưỡng, đem đến sức mạnh cho họ trong những lúc khó khăn vốn không thể tránh khỏi. Châu Giang cho biết: “Tôi cho rằng yêu thương, nhẫn nại và hy sinh là bản năng cơ bản của người phụ nữ, nên cho dù ở thế hệ nào, môi trường nào, hoàn cảnh nào thì có dịp nó cũng thể hiện ra.”
Châu Giang (sinh năm 1975) đã làm việc với chất liệu lụa hơn một thập kỷ nhưng đã có những bộ sưu tập trước đó được thực hiện trên những chất liệu khác như sơn dầu. Ngoài ra cô cũng là một nhà văn viết truyện nổi tiếng, có tác phẩm được xuất bản lần đầu từ tuổi thiếu niên. Cô là một hoạ sĩ tài năng, đa tài, và thể hiện sự sáng tạo của mình theo nhiều cách khác nhau. Nói về sự thực hành trên tranh lụa, Châu Giang cho biết “Thời gian đầu khi vẽ lụa, tôi đi màu bị dày, đục. Cái này mình phải đọc sách, học hỏi rất nhiều từ các bậc tiền bối về cách xử lý màu. Sau đó trải qua một thời gian, kĩ thuật được cải thiện nhiều, nhờ đó mà mình cũng có thể tạo ra được những cái rất riêng của mình mà vẫn giữ được bản chất trong trẻo của lụa.”
Phần lớn các tác phẩm của bộ sưu tập này, phụ nữ được miêu tả theo nhóm hai hoặc ba người. Trọng tâm là mối quan hệ giữa những người phụ nữ và sự gắn kết đặc biệt mà họ chia sẻ qua các thế hệ. Châu Giang đưa chúng ta vào một thế giới rất riêng tư và thân thương của cô ấy. Tranh vẽ các nhân vật với bố cục và mối quan hệ gần gũi, quen thuộc. Mỗi tác phẩm bắt nguồn từ sâu bên trong hoạ sĩ, là quá trình pha trộn giữa cảm xúc và trí tuệ. Chúng cũng miêu tả những màu sắc sống động, rực rỡ, cùng với vẻ đẹp của hoa lá, đã đem đến sự vui tươi cho cả bộ sưu tập.
Châu Giang không chọn con đường dễ dàng theo cách lãng mạn, lí tưởng hoá cuộc sống của những người phụ nữ trong tranh mình. Họ được thể hiện là những con người thật, thường ở các trạng thái trút bỏ quần áo khác nhau, nhìn chằm chằm vào người xem với sự tự tin, ấm áp, và đôi khi phảng phất một chút lo âu. Hoạ sĩ viết: “Bạn có thể thấy xuyên suốt trong các bức tranh, đều thấy hình ảnh hai người phụ nữ đối lập – một thể hiện cho sự truyền thống, nền nã, khép kín, chịu đựng. Một thể hiện cho sự cởi mở, hiện đại, khao khát tự do, khao khát vượt qua những giới hạn của bản thân và xã hội – đối lập từ tính cách, từ suy nghĩ, từ hành động – nhưng giữa họ vẫn có sự gắn kết chặt chẽ.”
Trong bộ sưu tập Ẩn Hoa 2, Châu Giang ám chỉ đến vấn đề thiếu bình đẳng giới vẫn đang diễn ra, mà phụ nữ Việt Nam đang phải chịu đựng. Cô cho rằng đã có một sự thay đổi bề mặt, nhưng về nền tảng căn bản thì chúng ta không thay đổi, do xã hội và đối tác là những người đàn ông mới chỉ có sự thay đổi bề mặt, gốc rễ vẫn hoàn toàn chưa thay đổi. Cô khẳng định thêm phụ nữ Việt Nam khác các chị em phụ nữ phương Tây ở điểm họ thường giấu nỗi buồn, thất vọng vào trong lòng và ít khi cho phép bản thân thể hiện ra ngoài một cách dữ dội. Châu Giang viết: “Phụ nữ Việt Nam hy sinh bản thân mình một cách rất âm thầm, lặng lẽ vì tình yêu và lòng vị tha của họ là vô tận. Họ hoàn toàn không biết rằng chính điều này đã làm họ trở nên rất mạnh mẽ và dũng cảm.”
Việc Châu Giang đã từng là nhà văn là yếu tố quan trọng trong công việc của cô với tư cách là một hoạ sĩ. Giang cho biết: “Tôi nghĩ là có sự hỗ trợ lẫn nhau trong các loại hình Nghệ thuật. Truyện của tôi thường được độc giả nhận xét có những màn tả cảnh, tả nhân vật tinh tế và đẹp như một bức tranh. Còn khi vẽ tranh, tôi tâm niệm rằng, đẹp là rất quan trọng, nhưng gắn liền với nó phải có những câu chuyện, những suy nghĩ thật sâu sắc thì mới níu kéo được cái nhìn, bởi khán giả sẽ muốn dành nhiều thời gian hơn để ngắm và nghĩ về bức tranh.”
Vì mỗi tác phẩm là một phần của bộ sưu tập lớn hơn, theo một chủ đề chính nhất định, Châu Giang thấy khá khó để chọn ra một hoặc hai bức để kể về chúng. Tuy nhiên, cô thú nhận là mình có cảm giác sâu sắc với bức Người Trợ Giúp. “Bức tranh này sẽ giúp nói lên được những suy nghĩ sâu sắc nhất của tôi về tình mẫu tử. Trong suốt thời gian vẽ nó, tôi đã thường xuyên rất xúc động và luôn nuôi cảm xúc bằng một ý nghĩ thế này ‘Bạn có thể không hạnh phúc khi sinh ra là một người phụ nữ. Nhưng bạn chắc chắn sẽ hạnh phúc khi có mẹ – người luôn yêu thương và hy sinh vô điều kiện cho bạn.’ Cái thứ tình cảm này, nếu bạn được trải qua vai trò làm con rồi làm mẹ, bạn sẽ thấy nó thiêng liêng và kì diệu không cách nào lý giải được.”
Bộ sưu tập Ẩn Hoa 2 của Nguyễn Thị Châu Giang là sự trình diễn của một hoạ sĩ đa tài, vừa ở đỉnh cao tài năng, vừa đủ tự tin để chia sẻ những suy nghĩ và cảm xúc cá nhân trong tác phẩm của chính mình. Cô nhìn sức mạnh sáng tạo của bản thân như một món quà được trời ban tặng và dùng nó để giúp toả ánh sáng lên những “bông hoa” khác, giúp thế giới tốt đẹp hơn. Trong phần tuyên ngôn của nghệ sĩ về bộ sưu tập, Châu Giang đã nói rõ cảm xúc của mình: “Phụ nữ chúng ta là những bông hoa. Cho dù chúng ta đến từ đâu, từ thế hệ nào, sống trong hoàn cảnh nào, chúng ta xấu hay đẹp, khổ đau hay hạnh phúc, tràn ngập yêu thương hay cô độc… chúng ta vẫn phải nở hoa và tỏa ngát hương thơm.”
Craig Thomas